GIẢM TIỂU CẦU GIẢ TẠO TRONG EDTA - hiện tượng tiểu cầu vệ tinh và tiểu cầu kết cụm

GIẢM TIỂU CẦU GIẢ TẠO (Pseudo thrombocytopenia) Tiểu cầu kết tụ (Platelet Clumping) và tiểu cầu vệ tinh ( Platelet satellitism) có thể gây giảm tiểu cầu giả tạo.

1. Tiểu cầu vệ tinh lần đầu tiên được báo cáo vào những năm 1960. Đó là một tình trạng hiếm xảy ra, nó có thể gặp ở bệnh nhân: viêm mạch, lupus, u lympho, u tế bào lympho B. Tình trạng tiểu cầu vệ tinh xảy ra trong ống nghiệm với mẫu máu chống đông bằng EDTA, do sự xuất hiện kháng thể IgG trong ống chống đông EDTA, đã kháng lại phức hợp glycoprotein IIb/IIIa có trên màng tiểu cầu. Dẫn tới các kháng thể IgG được bao phủ xung quanh bởi tiểu cầu, khi đó các tiểu cầu có dạng hoa hồng nằm xung quanh bạch cầu đoạn trung tính, bạch cầu đũa, đôi lúc nằm xung quanh bạch cầu đơn nhân (Monocyte). Khi các kháng thể IgG được bao bọc bởi tiểu cầu ở xung quanh, thì tiểu cầu nằm túm tụm xung quanh các bạch cầu, khi đếm tế bào bằng máy phân tích tự động, thì số lượng tiểu cầu (PLT) sẽ giảm đi, thậm chí rất thấp hoặc bằng 0. Nếu đem mẫu máu đó kéo lame và nhuộm Giemsa kiểm tra lại thì tiểu cầu nằm bao quanh bạch cầu, như hình ảnh tiểu cầu vệ tinh.

Hình ảnh tiểu cầu bao quanh bạch cầu (Tiểu cầu vệ tinh -Platelet satellitism), với các tiểu cầu bám chặt vào bạch cầu.

2. Tiểu cầu vón (Platelet Clumping) cũng có thể xảy ra khi có mặt EDTA và khi phân tích công thức máu có kết quả tiểu cầu giảm giả tạo. Khi các tiểu cầu kết cụm lại, chúng có kích thước tương đương khối tiểu cầu hoặc tiểu cầu khổng lồ, máy huyết học đã đếm nhầm thành tiểu cầu khổng lồ hoặc khối tiểu cầu.

3. Xử trí như thế nào trong trường hợp này?

Nếu đem mẫu máu đó nhuộm Giemsa sẽ cho thấy tiểu cầu vón (Platelet clumping) hoặc tiểu cầu vệ tinh (Platelet satellitism), thì mẫu máu có thể thu thập bằng ống chống đông Natricitrat. Sau đó đem phân tích với máy huyết học tự động. Kết quả số lượng tiểu cầu thu được từ máy, cần được tính toán lại do máu đã pha loãng với Natricitrat trong ống chống đông, bằng cách nhân số lượng tiểu cầu thu được từ máy với 1.1.

⛏⛏⛏TẠI SAO NHÂN VỚI 1.1 ??? Ống Natricitrat cần phải lấy máu tới vạch 2 trên ống, và trong ống có sẵn 0.2ml Natricitrat. Như vậy thể tích máu lấy 1.8 ml : 0.2 ml chống đông ==> Hệ số pha loãng máu 1.8/2.0 Vậy kết quả thực sẽ được tính:

PLT thật = PLT máy x 2.0/1.8 = PLT máy x 1.1

Lê Văn Công

Tài liệu tham khảo: 1. Pseudo-thrombocytopenia: Platelet Satellitism and Platelet Clumping 2. Platelet satellitism as a cause of spurious thrombocytopenia

👉👉 Để xem được các video và bài viết mới nhất của chúng tôi, hãy đăng ký kênh theo địa chỉ: https://user35495.pics.ee/A7D2A ------------------------------------------------------------------------------------------ 🎬 Youtube: https://www.youtube.com/labnotes123/?sub_confirmation=1

📡Địa chỉ webbsite: https://labnotes123.wixsite.com/medical

🖱Địa chỉ fanpage: https://www.facebook.com/Labnotes123/

📕Hiệu sách: https://www.facebook.com/Labnotes123/shop/ #labnotes123 #levancong #eastern