Labnotes123

1. Tổng quan về sốt do Dengue virus Dengue virus là virus do muỗi truyền, gồm có 4 type khác nhau: DEN 1, 2, 3, 4. Mỗi type Dengue virus có thể gây ra các mức độ biểu hiện lâm sàng khác nhau. Khi nhiễm Dengue virus cơ thể sinh ra các kháng thể đặc hiệu với từng type cụ thể, và kháng thể tồn tại suốt đời. Sốt Dengue rất khó phân biệt với sốt do cúm, và với các tác nhân khác (sốt rét, sốt vàng, sốt do chikungunya virus), đặc biệt ở trong giai đoạn đầu. Do đó, xét nghiệm máu là phương pháp tin cậy, nhanh chóng để xác định nguyên nhân. Trong đó, phương pháp test nhanh được sử dụng như một xét nghiệm để kiểm tra sàng lọc sơ bộ ban đầu, hỗ trợ chẩn đoán nhiễm Dengue virus. Ngoài ra, các phương pháp ELISA, PCR có độ nhạy và độ đặc hiệu cao phương pháp test nhanh trong xét nghiệm Dengue virus. 2. Hướng dẫn biện luận xét nghiệm Dengue virus 2.1. Sốt Dengue nguyên phát (primary infection) – lần đầu nhiễm Dengue virus - NS1 và RNA-PCR xuất hiện sớm nhất trong huyết thanh của người bệnh, có vai trò chẩn đoán sớm nhiễm Dengue virus. NS1 và PCR có thể xuất hiện trong 5 ngày đầu kể từ khi có triệu chứng sốt, một số trường hợp có thể tồn tại đến ngày thứ 9. - Kháng thể IgM xuất hiện sớm ngay sau NS1, và cũng giảm nhanh chóng trong huyết thanh, chỉ có thể phát hiện trong giữa ngày 3 và ngày 7, sau đó nồng độ kháng thể giảm dần về mức xét nghiệm có thể không phát hiện được, vẫn tồn tại trong máu trong 30 – 60 ngày. - Kháng thể IgG xuất hiện muộn hơn IgM, bắt đầu vào ngày thứ 7, đạt đỉnh sau 14 – 21 ngày và tồn tại suốt đời. 2.2. Sốt Dengue thứ phát (secondary infection) – tái nhiễm Dengue virus - NS1 cũng xuất hiện sớm trong 5 ngày đầu kể từ khi có triệu chứng, sau đó giảm dần. - Ở lần tái nhiễm thứ 2, kháng thể IgG xuất hiện sớm và xuất hiện trước IgM kể từ khi có triệu chứng. Cần chú ý rằng có “Khoảng trống chẩn đoán” thường rơi xung quanh ngày thứ 5, tức là với phương pháp xét nghiệm này không phát hiện ra NS1, hay kháng thể IgG, IgM. Do đó, nên lấy lại mẫu xét nghiệm lần hai sau 10 – 14 ngày khi nồng độ kháng thể bắt đầu đạt đỉnh. Lê Văn Công Tài liệu tham khảo: 1. Hướng dẫn sử dụng Onsite Dengue IgG/IgM/NS1Ag combo rapid test 2. Dr. Konstanze Stiba, Reliably recognizing dengue at any time, cập nhật ngày 28.07.2015, truy cập ngày 05.12.2022. 3. Dengue, Queensland Health Guidelines for Public Health Units, cập nhật tháng 01/2017, truy cập ngày 05.12.2022. Địa chỉ mua sách của Labnotes123:https://labnotes123.wixsite.com/medical/shop

Chương trình hội thảo: ĐẢM BẢO CHẤT LƯỢNG TRONG PHÒNG XÉT NGHIỆM Thời gian: từ 8h45- 12h ngày 19 tháng 11 năm 2022. Link tham dự: https://us06web.zoom.us/j/81383769836?pwd=Y3Y2aXRXQjBtVzVXeDVXdVpGaWRwdz09 ID cuộc họp: 813 8376 9836 Mật mã: 587276

Trong bài báo gần nhất 1/11/2022 của Hội hóa sinh Mỹ công bố: Trước đây công thức FRIEDEWALD vẫn đang dùng LDL (mmol/L) = Choles - (HDL + Tri/2.2). Tuy nhiên, nhược điểm của nó là chỉ áp dụng khi nồng độ tri < 4.5 mmol/L. Do đó, khi nồng độ Tri > 4.5 mmol/L sẽ ước tính thấp hơn nồng độ LDL-C thực tế. Năm 2019, công thức ước tính LDL-C của Martin đã được Hội tim mạch Mỹ và Đại học tim mạch Mỹ khuyến nghị ưu tiên sử dụng công thức ước tính của Martin khi LDL-C ở nồng độ thấp và triglyceride ở nồng độ cao. Cụ thể, để áp dụng công thức này thì điều kiện: LDL-C > 0.5 mmol/L và Triglyceride < 9.0 mmol/L. Công thức như hình dưới: Trong công thức này, có sử dụng thêm 1 chỉ số non-HDL. Đây là một chỉ số đang được các hội tim mạch khuyến cáo đưa vào sử dụng. Chỉ số này cũng dễ dàng tính toán được dựa vào nồng độ cholesterol toàn phần và HDL-C (những thông số dễ dàng được định lượng tại các PXN). non-HDL = cholesterol total - HDL-C Lê Văn Công Tài liệu tham khảo: The Skinny on Lipid Reporting, https://www.aacc.org/cln/articles/2022/november/the-skinny-on-lipid-reporting, cập nhật ngày 01/11/2022, truy cập ngày 16/11/2022. Địa chỉ mua sách của Labnotes123:https://labnotes123.wixsite.com/medical/shop